Paragraaf lokale heffingen
Algemeen
Deze paragraaf geeft een dwarsdoorsnede van de lokale heffingen die in de programma´s zijn verwerkt. Het
bestaande beleid is vastgelegd in de nota lokale heffingen.
Naar aanleiding van aanpassingen in het BBV krijgt de kostendekkendheid van leges steeds meer aandacht
binnen de lokale overheid. Ook binnen de gemeente Reimerswaal is ervoor gekozen om de
kostendekkendheid per verordening voor het jaar 2024 inzichtelijk te maken. Hierbij wordt er gewerkt
volgens de zogenaamde ABC-methodiek. Bij deze methode is het mogelijk om per product/dienst de
kostendekkendheid te bepalen. Een voordeel hiervan is dat de werkelijke kosten en opbrengsten per
legestarief inzichtelijk worden gemaakt, zodat de significante wijzigingen doorgerekend kunnen worden in de
begroting.
Stand van zaken
Verhoging tarieven
De trendmatige verhoging van de tarieven voor 2024 bedraagt 9,4%. Dit percentage geldt niet voor alle
lokale heffingen. Voor de rioolheffing geldt een afwijkend percentage. Dit percentage is in deze paragraaf
afzonderlijk opgenomen.
Onroerende zaakbelastingen (OZB)
Gemeentebreed volgt de onroerendezaakbelasting de vastgestelde trendmatige verhoging van 9,4%.
Voor de individuele huishoudens en bedrijven is het bij het opstellen van de begroting niet mogelijk exact
aan te geven hoe de ontwikkeling van de onroerendezaakbelastingen er voor het volgende jaar uitziet. Dit
komt doordat in de definitieve tariefstelling rekening wordt gehouden met de jaarlijkse aanpassingen in de
waarde van de (niet-)woningen. Stijgt de waarde van de onroerende zaak, dan daalt in de regel het tarief,
daalt de waarde van de onroerende zaak, dan stijgt het tarief. Alleen op deze wijze is het mogelijk om
gemeentebreed de baten gelijk te houden, dan wel aan te passen aan de trendmatige verhoging.
Een individuele berekening kan daarom alleen worden vergeleken met de trendmatige verhoging wanneer
de WOZ-waarde met hetzelfde percentage wijzigt als de gemiddelde mutatie. Aan het einde van deze
paragraaf is een rekenvoorbeeld over de lokale lastendruk opgenomen.
De grondslag voor de onroerendezaakbelastingen voor 2024 is de WOZ-waarde per 1 januari 2023. Voor
alle objecten die onderhavig zijn aan de onroerendezaakbelastingen worden deze waarden eind 2023
bekend. Daarna is het mogelijk de onroerendezaakbelastingen per object te bepalen.
Afvalstoffenheffing
Op grond van artikel 15.33 Wet milieubeheer is de afvalstoffenheffing ingesteld. Doel van deze
(bestemmings-)heffing is dat de kosten, die verbonden zijn aan het beheer van huishoudelijke afvalstoffen,
kunnen worden verhaald op de belastingplichtige. De kosten van het afvalbeleid worden volledig gedekt door
de afvalstoffenheffing. Deze wordt berekend op basis van een meerjarige ontwikkeling en ondersteund door
een egalisatievoorziening.
Per 1 januari 2023 heeft de gemeente Reimerswaal het Diftar-systeem ingevoerd. Eind 2023 zal het eerste
pilotjaar worden geëvalueerd. Onderstaande kostendekkendheidsberekening is gebaseerd op de
uitgangspunten die eind 2022 door de gemeenteraad zijn vastgesteld, waarbij de tarieven voor 2024 zijn
geïndexeerd met de trendmatige verhoging van 9,4%. Mocht uit de evaluatie blijken dat de ramingen en
tarieven voor 2024 bijgestuurd moeten worden, dan zal de gemeenteraad hierover te zijner tijd worden
geïnformeerd.
Voor de afvalstoffenheffing wordt gebruik gemaakt van een egalisatievoorziening om meerjarig een zo
stabiel mogelijk tariefbeleid te voeren, waarbij zoveel als mogelijk rekening wordt gehouden met de
toekomstige kosteninflatie, “autonome” kostenontwikkelingen in het kader van afvalinzameling en het
egaliseren van de (kapitaal)lasten over de jaren.
Met betrekking tot de kostendekkendheid zijn in het verleden enkele keuzes gemaakt die van invloed zijn op
met name de toerekenbare lasten. De btw-component wordt volgens de juridische uitgangspunten als lasten
aangemerkt en is daarom in de berekening betrokken. Met inachtneming van het voorgaande bedraagt de
kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing, conform onderstaande berekening, voor 2024 op
begrotingsbasis 100%.
Berekening kostendekkendheid afvalstoffenheffing 2024
Kosten taakveld incl. (omslag)rente
2.548
Inkomsten taakveld, excl. heffingen
170
Netto kosten taakveld
2.378
Toe te rekenen kosten (incl. dotatie/onttrekking voorziening)
2.744
Overhead (incl. omslagrente)
102
BTW
487
Opbrengsten afvalstoffenheffing
3.162
Totale opbrengsten
3.333
Totale kosten
3.333
Dekkingspercentage
100%
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten de bedragen mogelijk niet exact aan.
Rioolheffing
De wettelijke basis voor rioolheffing is gelegen in artikel 228a Gemeentewet. De rioolheffing wordt in de
gemeente geheven van de gebruiker van een, direct of indirect, op de gemeentelijke riolering aangesloten
perceel en ook van de eigenaar. Zodoende wordt eenieder in de heffing betrokken die enig belang heeft bij
de instandhouding van het riool.
Voor de rioolheffing wordt gebruik gemaakt van een egalisatievoorziening om meerjarig een zo stabiel
mogelijk tariefbeleid te voeren, waarbij zoveel als mogelijk rekening wordt gehouden met de toekomstige
kosteninflatie, “autonome” kostenontwikkelingen in het kader van riolering en het egaliseren van de
(kapitaal)lasten over de jaren.
Bij het opstellen van het Gemeentelijk Rioleringsplan wordt voor de planperiode de hoogte van de
rioolheffing geprognosticeerd. Het vigerende Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) heeft een
looptijd van 2022 tot en met 2026. Voor de rioolheffing wordt voorzien dat deze jaarlijks met, naast de
trendmatige verhoging, met 1,0% extra zal (moeten) stijgen gedurende de planperiode (tot en met 2027).
Voor wat betreft de kostendekkendheid zijn in het verleden enkele keuzes gemaakt die van invloed zijn op
met name de toerekenbare lasten. De BTW-component wordt volgens de juridische uitgangspunten als
lasten aangemerkt en is daarom in de berekening betrokken. Met inachtneming van het voorgaande
bedraagt de kostendekkendheid van de rioolheffing, conform onderstaande berekening, voor 2024 op
begrotingsbasis 100%.
Berekening kostendekkendheid rioolheffing 2024
Kosten taakveld incl. (omslag)rente
2.246
Inkomsten taakveld, excl. heffingen
23
Netto kosten taakveld
2.223
Toe te rekenen kosten (incl. dotatie/onttrekking voorziening)
2.224
Overhead (incl. omslagrente)
165
BTW
323
Opbrengsten rioolheffing
2.688
Totale opbrengsten
2.711
Totale kosten
2.711
Dekkingspercentage
100%
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten de bedragen mogelijk niet exact aan.
Scheepvaartrechten
Scheepvaartrechten betreft een algemene verzamelnaam, maar heeft onder meer betrekking op de
havengelden, kadegelden en liggelden. Binnen de gemeente Reimerswaal is sprake van een tweetal
gemeentelijke havens. Het betreft de vissershaven en de jachthaven. De tarieven worden voor 2024
aangepast met de trendmatige verhoging van 9,4%.
Voor beide havens wordt gebruik gemaakt van een egalisatiereserve. De reserves kennen een dusdanig
karakter dat zij kunnen worden ingezet voor het egaliseren van kosten over de jaren. Deze situatie doet zich
voor bij onder meer de hoge kosten voor baggeren en het vervangen van de damwanden, hetgeen de
aankomende jaren op de planning staat. In zoverre is het dan ook gerechtvaardigd om de lasten toe te
delen. De kostendekkendheid kan voor het aankomende belastingjaar als volgt worden uitgesplitst:
Berekening kostendekkendheid scheepvaartrechten 2024
Kosten taakveld incl. (omslag)rente
907
Inkomsten taakveld, excl. heffingen
0
Netto kosten taakveld
906
Toe te rekenen kosten (incl. dotatie/onttrekking voorziening)
993
Overhead (incl. omslagrente)
64
BTW
-
Opbrengsten scheepvaartrechten
1.057
Totale opbrengsten
1.058
Totale kosten
1.058
Dekkingspercentage
100%
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten de bedragen mogelijk niet exact aan.
Zoutwaterafvoerrecht
Het zoutwaterafvoerrecht is in het leven geroepen om de kosten voor het onderhoud van de
zoutwaterafvoerleiding, die gelegen is in het natte bedrijventerrein Olzendepolder, te onderhouden. De
heffing die uit de verordening voortvloeit wordt opgelegd naar het aantal vierkante meters in eigendom of
erfpacht zijnde grond, voor zover gelegen binnen het gebied ‘nat bedrijventerrein Olzendepolder’. De heffing
bedraagt in 2024 € 0,58 per m2 en wordt jaarlijks aan de hand van de trendmatige verhoging van de tarieven
aangepast.
Proceswaterrecht Olzendepolder
Het proceswaterrecht Olzendepolder is in het leven geroepen om de kosten voor de vergunningverlening en
afvalwaterheffing Oosterschelde te dekken. De heffing wordt opgelegd naar het aantal vierkante meters in
eigendom of erfpacht zijnde grond, voor zover gelegen binnen het gebied ‘nat bedrijventerrein
Olzendepolder’.
Lijkbezorgingsrechten
De tarieven 2024 worden aangepast met de trendmatige verhoging van 9,4%. Bewust is gekozen om niet
alle kosten, die in aanmerking komen, te verhalen. Concreet betekent dit dat onder meer het onderhoud van
de oude gedeelten niet wordt betrokken in de berekening van de mate van kostendekkendheid.
Eind 2022 is het nieuwe Beleidsplan begraafplaatsen voor de periode 2022-2026 vastgesteld. De
uitgangspunten die hierin staan, zijn van invloed op de huidige tariefstelling en de hoogte van baten en
lasten in de gemeentelijke begroting. De kostendekkendheid volgens deze huidige uitgangspunten is
hieronder uitgesplitst:
Berekening kostendekkendheid lijkbezorgingsrechten 2024
Kosten taakveld incl. (omslag)rente
648
Inkomsten taakveld, excl. heffingen
1
Netto kosten taakveld
648
Toe te rekenen kosten
460
Overhead (incl. omslagrente)
169
BTW
-
Opbrengsten lijkbezorgingsrechten
313
Totale opbrengsten
314
Totale kosten
629
Dekkingspercentage
50%
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten de bedragen mogelijk niet exact aan.
Leges
Onder de naam leges worden rechten geheven ter zake van het genot van door het gemeentebestuur
verstrekte diensten. Deze diensten zijn opgenomen in de tarieventabel behorende bij de legesverordening.
Voor de legesverordening en daarbij behorende tarieventabel is het van belang om de tarieven niet zodanig
vast te stellen dat de geraamde baten uitkomen boven de geraamde lasten. We spreken ook wel over de
opbrengstenlimiet. Hierbij wordt verwezen naar artikel 229b lid 1 Gemeentewet.
Het voornaamste uitgangspunt voor het aanpassen van deze leges is de jaarlijkse trendmatige verhoging,
mits dit juridisch toelaatbaar is. In de legesverordening zijn ook tarieven opgenomen waarvoor de gemeente
afhankelijk is van andere overheidsdiensten of van regionale afspraken. In die gevallen vindt afstemming
met deze diensten plaats. Met inachtneming van de wettelijke/juridische uitgangspunten is de
kostendekkendheid voor het belastingjaar 2024 bepaald. Opgemerkt dient te worden dat een rechtstreeks
verband tussen de hoogte van de tarieven en de door de gemeente verstrekte diensten niet noodzakelijk is.
Slechts de desbetreffende verordening in haar geheel mag niet meer dan maximaal kostendekkend zijn. Dit
heeft onder meer tot gevolg dat kruissubsidiëring tussen de verschillende (leges)tarieven onderling is
toegestaan.
Verder dient opgemerkt te worden dat per 1 januari 2024 de Omgevingswet (tezamen met de Wet
kwaliteitsborging bouw) wordt ingevoerd. Eind 2023 zal de gemeenteraad nader worden geïnformeerd over
de gevolgen voor de Legesverordening en de bijbehorende aangepaste tarifering.
Bij het opstellen van de begroting 2024 waren er nog onduidelijkheden omtrent de (financiële) effecten van
de Omgevingswet. De gevolgen van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging bouw maken derhalve
geen onderdeel uit van deze begroting. Duidelijk zal zijn dat deze wetten wel gevolgen hebben voor de
legesheffing. Deze gevolgen zijn sterk afhankelijk van de lokale ambities, beleidsinvulling en
inrichtingskeuzes bij gemeenten en de uitvoeringsdiensten. Voor de legesverordening 2024 en de ramingen
in de gemeentelijke begroting heeft dit uiteraard de nodige consequenties. Gezien het feit dat de (financiële)
effecten voor de legesheffing momenteel nog nader uitgewerkt worden, zal eind 2023 een aparte
begrotingswijziging volgen.
Marktgelden
Binnen de gemeente wordt wekelijks een tweetal weekmarkten georganiseerd. Het betreft de weekmarkt in
Kruiningen en die in Yerseke. Op deze (afgebakende) markten is een aantal standplaatshouders wekelijks
aanwezig die hiervoor staangeld betalen. Hiermee kunnen de lasten die de gemeente maakt (deels) worden
bekostigd. Tot op heden worden de kosten voor het reinigen van het (markt)terrein nog niet in de berekening
van de kostendekkendheid betrokken. De kostendekkendheid voor het onderdeel marktgelden komt uit op
(afgerond) 94% en kan als volgt worden uitgesplitst:
Berekening kostendekkendheid marktgelden 2024
Kosten taakveld incl. (omslag)rente
75
Inkomsten taakveld, excl. heffingen
-
Netto kosten taakveld
75
Toe te rekenen kosten
15
Overhead (incl. omslagrente)
9
Opbrengsten marktgelden
22
Totale opbrengsten
22
Totale kosten
24
Dekkingspercentage
94%
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten de bedragen mogelijk niet exact aan.
Toeristenbelasting
Het tarief per overnachting bedraagt € 1,05.
Kwijtschelding
De gemeente Reimerswaal neemt binnen GR de Bevelanden deel aan het gezamenlijk
kwijtscheldingsbeleid. De kwijtscheldingsnorm binnen dit gebied bedraagt 100%. Een en ander houdt in dat
iemand die alleen moet rondkomen van een inkomen op het niveau van een bijstandsuitkering, in principe, in
aanmerking kan komen voor kwijtschelding van gemeentelijke en waterschapsbelasting. Dit geldt ook voor
mensen die alleen moeten rondkomen van een uitkering uit de Algemene Ouderdomswet (AOW). Hierbij
geldt wel de beperking dat er in die gevallen eveneens gekeken dient te worden naar het inkomen van de
partner. Wanneer een belastingplichtige twee achtereenvolgende jaren voor volledige kwijtschelding in
aanmerking is gekomen wordt overgegaan tot automatische kwijtschelding.
De raming voor het kwijtschelden van gemeentelijke belastingen bedraagt € 105.122. Deze raming wordt
met ingang van het belastingjaar 2023 verantwoord op taakveld 6.3 ‘Inkomensregelingen’. Dit is het gevolg
van het besluit van de gemeenteraad bij het vaststellen van de Kadernota 2023-2026 om vanaf 2023 de
kwijtscheldingslasten voor de afvalstoffenheffing en rioolheffing niet meer ten laste te brengen van de
egalisatievoorzieningen reinigingsdienst respectievelijk riolering maar ten laste van de exploitatie te laten
komen.
Financiële consequenties
Tarieven aanslagbiljet gemeentelijke belastingen.
Jaarlijks ontvangen de inwoners een gecombineerde aanslag gemeentelijke belastingen. De tarieven die
hiermee te maken hebben zijn in het onderstaande overzicht opgenomen.
Omschrijving
2022
2023
2024
Trendmatige verhoging tarieven
1,4%
4,7%
9,4%
Extra verhoging OZB
0,0%
0,0%
nnb
Rioolheffing (planperiode vGRP 2022 t/m 2026)
0,7%
0,0%
10,4%
Mutatie WOZ-waarde (jaar -1) 1
- Woningen
6,00%
16,30%
nnb
- Niet-woningen
-1,95%
-0,89%
nnb
Onroerendezaakbelastingen:
- Woningen eigenaren
0,0973%
0,0833%
nnb
- Niet-woningen gebruikers
0,1661%
0,1676%
nnb
- Niet-woningen eigenaren
0,2050%
0,2068%
nnb
Afvalstoffenheffing:
- Eenpersoonshuishoudens
245,16
186,00
203,40
- Tweepersoonshuishoudens
329,64
250,80
274,32
- Meerpersoonshuishoudens
370,08
282,00
308,40
Aanvullend tarief per lediging/opening:
- Container (240 liter) voor restafval
-
8,00
8,75
- Ondergrondse container voor restafval
-
2,00
2,15
- Dekkingspercentage reinigingsheffing 2
99
100
100
Rioolheffing:
Woningen eigenaren
WOZ-waarde:
- < € 100.000
28,20
28,20
31,08
- € 100.000 tot € 190.000
42,48
42,48
46,80
- € 190.000 tot € 300.000
56,88
56,88
62,76
- € 300.000
85,44
85,44
94,32
Woningen gebruikers
Huishoudens:
- 1
152,40
152,40
168,24
- 2 en hoger
192,12
192,12
212,04
Niet-woningen eigenaren
WOZ-waarde:
- < € 100.000
28,20
28,20
31,08
- € 100.000 tot € 260.000
71,52
71,52
78,84
- € 260.000 tot € 500.000
142,68
142,68
157,44
- € 500.000
429,00
429,00
473,52
Niet-woningen gebruikers
Waterverbruik:
- 0 m3 - 75 m3
- 76 m3 - 200 m3
124,44
199,92
124,44
199,92
137,28
220,68
- 201 m3 - 400 m3
- 401 m3 en hoger
- + per m3 vanaf 401 m3 < 20.400 m3
235,68
235,68
0,77
235,68
235,68
0,77
260,16
260,16
0,85
- + per m3 vanaf 20.400 m3
0,48
0,48
0,53
- Dekkingspercentage riolering 4
107
96
100
Bedragen in euro’s.
Rekenvoorbeeld lokale lastendruk huishoudens
1
Aangezien de jaarlijkse herwaardering van de WOZ-waarden aan het eind van het jaar wordt afgerond zijn de mutaties van de
WOZ-waarden en de tarieven van de onroerendezaakbelasting voor 2024 nog niet bekend.
2
Rekening is gehouden met het BTW-compensatiefonds.
Eenpersoonshuishouden
2022
Gebruiker
2023
2024
Eigenaar en gebruiker
2022 2023 2024
Onroerendezaakbelastingen
-
-
-
217,54
227,77
249,18
Afvalstoffenheffing
245,16
266,00
290,90
245,16
266,00
290,90
Rioolheffing
152,40
152,40
168,24
209,28
209,28
231,00
Totaal
397,56
418,40
459,14
671,98
703,05
771,08
Tweepersoonshuishouden
2022
Gebruiker
2023
2024
Eigenaar en gebruiker
2022 2023 2024
Onroerende zaakbelastingen-
-
-
-
217,54
227,77
249,18
Afvalstoffenheffing
329,64
338,80
370,57
329,64
345,12
370,57
Rioolheffing
192,12
192,12
212,04
249,00
251,40
274,80
Totaal
521,76
530,92
582,61
796,18
824,29
894,55
Meerpersoonshuishouden
Gebruiker
Eigenaar en gebruiker
(5 personen en meer)
2022
2023
2024
2022
2023
2024
Onroerendezaakbelastingen
-
-
-
217,54
227,77
249,18
Afvalstoffenheffing
370,08
386,00
422,15
370,08
387,36
422,15
Rioolheffing
192,12
192,12
212,04
249,00
251,40
274,80
Totaal
562,20
578,12
634.19
836,62
866,53
946,13
Bedragen in euro’s.
Voornaamste uitgangspunten:
Vanaf 2011 wordt voor dit rekenvoorbeeld van de lokale lastendruk een fictieve woning gevolgd. Deze
woning had in 2011 een waarde van € 200.000. De hiervoor opgenomen WOZ-waarde is ontstaan door het
jaarlijks toepassen van de gemiddelde mutatie van de WOZ-waarden van de woningen binnen de gemeente.
Deze WOZ-waarde heeft zich de afgelopen jaren als volgt ontwikkeld:
2022: € 223.410;
2023: € 259.826;
de WOZ-waarden zijn ten opzichte van 2021 gemiddeld 6,00% gestegen.
de WOZ-waarden zijn ten opzichte van 2022 gemiddeld 16,30% gestegen.
2024: € 259.826;
de WOZ-waarden met als peildatum 1 januari 2023 worden niet eerder dan eind
2023 bekend.
Na het bekend worden van de gemiddelde wijziging van de WOZ-waarden wordt de
WOZ-waarde bijgesteld en wordt ook het daaraan gekoppelde percentage (incl.
indexering) voor de onroerendezaakbelastingen aangepast.
Totaaloverzicht lokale heffingen
Programma
Realisatie
2022
Raming
2023
Begroting
2024
2025
Meerjarenraming
2026
2027
0
Bestuur en ondersteuning
- onroerende zaakbelasting
3.926
3.860
4.267
4.314
4.355
4.387
- hondenbelasting
0
0
0
0
0
0
- precariobelasting
0
0
0
0
0
0
- legesverordening
248
290
310
310
310
310
2
Verkeer en vervoer
- havengelden
964
967
1.057
1.057
1.057
1.057
- legesverordening
429
104
135
135
135
135
3
Economie
- marktgelden
18
19
21
21
21
21
- forensenbelasting
31
6
6
6
6
6
- toeristenbelasting
64
46
46
46
46
46
- legesverordening
16
36
21
21
21
21
6
Sociaal domein
- legesverordening
4
8
8
8
8
8
7
Volksgezondheid en milieu
- afvalstoffenheffing
2.834
2.892
3.162
3.162
3.162
3.162
- rioolheffing
2.553
2.435
2.688
2.688
2.688
2.688
- zoutwaterafvoerrecht
3
5
5
5
5
5
- begraafrechten
257
286
313
313
313
313
Programma
Realisatie
2022
Raming
2023
Begroting
2024
2025
Meerjarenraming
2026
2027
8
Volkshuisvesting, ruimtelijke
ordening en stedelijke
vernieuwing
- legesverordening
1.173
784
804
804
804
804
Totaal
12.520
11.738
12.843
12.890
12.931
12.963
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten de saldi mogelijk niet exact aan.