TOELICHTING OP HET OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN
Vergelijkende cijfers vorige jaren
Op grond van artikel 19 BBV worden hieronder de oorzaken gegeven van aanmerkelijke verschillen tussen de
ramingen van het huidige en het vorige begrotingsjaar (na wijziging).
0.
Bestuur en ondersteuning (- 30.000)
Het voordelige verschil wordt met name veroorzaakt door het wegvallen van de incidentele budgetten voor (1)
verkiezingen (corona, € 50.000) en (2) Thoolse burgers van de toekomst (amendement, € 25.000). De eventuele
eind 2021 resterende incidentele middelen worden via een begrotingswijziging toegevoegd aan de begroting
2022. Verder zijn de salariskosten van de griffie voor 2022 € 15.000 lager. Daar tegenover ontstaat voor 2022
een nadeel van per saldo circa € 60.000 op de secretarieleges.
1.
Veiligheid (€ 45.000)
Het nadelige verschil wordt met name veroorzaakt door het in 2021 opgenomen voordelige resultaat van GR
Veilgheidsregio Zeeland over het jaar 2020 (€ 35.000).
2.
Verkeer en vervoer (€ 45.000)
Het nadelige verschil wordt voornamelijk veroorzaakt door (1) verhoging van het budget voor onderhoud van de
buitenwegen door waterschap Scheldestromen op grond van de Wet herverdeling wegenbeheer (€ 20.000) en (2)
het eenmalig budget voor herinrichting van de jachthaven Stavenisse (€ 20.000).
3.
Economie (- 190.000)
Het voordelige verschil wordt met name veroorzaakt door het wegvallen van de incidentele budgetten voor (1)
maatregelen vitalisering binnenstad Tholen (€ 100.000), (2) beweegbos Sint-Annaland (amendement, € 35.000)
en (3) uitvoering beleidsplan toerisme (€ 50.000). De eventuele eind 2021 resterende incidentele middelen
worden via een begrotingswijziging toegevoegd aan de begroting 2022.
4.
Onderwijs (€ 210.000)
Het nadelige verschil wordt met name veroorzaakt door de hogere budgetten die in 2022 zijn opgenomen voor (1)
een projectleider (€ 95.000), (2) GR Regionaal Bureau Leerplicht (€ 20.000) en (3) Brede school Tholen
(€ 85.000). Dit laatste komt overwegend door hogere onroerende zaakbelastingen en leidt derhalve ook tot
hogere baten (budgettair neutraal).
5.
Sport, cultuur en recreatie (€ 140.000)
Het nadelige verschil wordt met name veroorzaakt door (1) een hogere bijdrage aan Stichting Beheer Sportvelden
Gemeente Tholen (€ 50.000), (2) een hogere bijdrage inzake de stimuleringsregeling cultuur (€ 15.000), (3) extra
formatie voor oud archief en erfgoedbeleid (€ 60.000, respectievelijk € 35.000) en (4) hogere budgetten voor
onderhoud groen (€ 75.000) en restant oeverherstel Zuidelijke Veste Tholen (€ 50.000). Anderzijds vervallen de
incidentele budgetten voor Bibliotheekmiddelen (decentralisatie-uitkering, € 75.000), sloop zwembad Haestinge
(€ 60.000) en onderzoek naar verbetering van de toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen (€ 20.000). De
eventuele eind 2021 resterende incidentele middelen worden via een begrotingswijziging toegevoegd aan de
begroting 2022.
6.
Sociaal domein (€ 440.000)
Het nadelig verschil wordt globaal als volgt veroorzaakt:
-
Budget voor actieplan tekorten sociaal domein (van € 70.000 in 2021 naar € 160.000 in 2022)
90.000
-
Budget voor uitbreiding formatie Wmo en Jeugd (1,0 fte) in 2022
45.000
-
Budget voor experimenten sociaal domein (zorgloketten)
100.000
-
GR GGD Zeeland: hogere bijdrage uitvoering Jeugdhulp zorg in natura (IJZ)
440.000
-
GR De Betho: verlaging van de bijdrage naar nihil
-90.000
-
Budget voor (actieplan) schulddienstverlening (van € 160.000 in 2021 naar € 120.000 in 2022)
-40.000
-
Budget voor uitbreiding formatie beheerder sport- en gemeenschapscentra
25.000
-
Lagere doorbetaling van het WSW-deel Participatiebudget aan GR De Betho
-35.000
-
Lagere vervoerskosten GR De Betho t.o.v. 2021
-40.000
-
Hoger budget beschut werken (van € 80.000 in 2021 naar € 130.000 in 2022)
50.000
-
Pilots preventie Wmo en Jeugdzorg (van € 50.000 in 2021 naar € 25.000 in 2022)
-25.000
-
Sloop Haestinge
-80.000
Totaal
€ 440.000
7.
Volksgezondheid en milieu (- 5.000)
Het voordelige verschil wordt enerzijds veroorzaakt door (1) uitbreiding van de formatie met 2 fte in het kader van
de Visie Energiebalans (€ 140.000) en (2) een hogere bijdrage aan de GGD in verband met CAO-verplichtingen
(€ 40.000). Anderzijds vallen de begraafrechten in 2022 hoger uit (€ 35.000), verdwijnt de extra storting in de
voorziening afvalstoffenheffing (coronacompensatie 2021, € 40.000), leiden de hogere lasten van de reiniging in
2022 tot een hoger bedrag aan compensabele btw ten gunste van de exploitatie (€ 35.000) en vervallen de
incidentele
budgetten
voor
uitvoering
RES
(€ 25.000),
energiecoaches
(€ 20.000)
en
actualisatie
nota
bodembeheer en bodemkwaliteitskaart (€ 30.000). De eventuele eind 2021 resterende incidentele middelen
worden via een begrotingswijziging toegevoegd aan de begroting 2022
8.
VHROSV (- 1.530.000)
Het voordelig verschil wordt met name veroorzaakt door het wegvallen van de incidentele budgetten voor
handhaving permanente
(illegale) bewoning
recreatiewoningen (€ 190.000),
ISV-bodem
en
Smerdiek-West
(€ 305.000), implementatie omgevingswet (€ 775.000), herziening integraal handhavingsbeleid (€ 25.000) en
sanering / herinrichting woonwagenkamp (€ 260.000). De eventuele eind 2021 resterende incidentele middelen
worden via een begrotingswijziging toegevoegd aan de begroting 2022. Anderzijds is voor 2022 rekening
gehouden met uitbreiding van de formatie RO (€ 70.000) en met extra handhavingscapaciteit (€ 50.000).
Algemene dekkingsmiddelen (- 1.830.000)
Het positieve verschil wordt met name veroorzaakt door een hogere algemene uitkering als gevolg van de extra
middelen Jeugdzorg (€ 2.000.000). Anderzijds vervallen de opbrengsten precariobelasting vanaf 2022 € 190.000.
Overhead (- 85.000)
Het voordelig verschil wordt met name veroorzaakt door (1) het vervallen van de eenmalige uittredingsbijdrage
aan GR RWB (€ 160.000) en (2) het wegvallen van het incidentele budget voor “Tholen met de Tijd mee”
(€ 370.000), De eventuele eind 2021 resterende incidentele middelen worden via een begrotingswijziging
toegevoegd aan de begroting 2022. Anderzijds is voor 2022 rekening gehouden met uitbreiding van de formatie
voor communicatie (€ 50.000), Wet open overheid (€ 30.000) en P&O (€ 15.000). Verder is voor 2022 rekening
gehouden met een CAO-stijging (€ 250.000) en een hogere pensioenpremie (€ 100.000).
Ramingsgronden
De
belangrijkste
financiële
uitgangspunten
die
wij
hebben
gehanteerd
bij
het
samenstellen
van
de
programmabegroting 2022 en de meerjarenraming 2023-2025 worden hieronder vermeld:
Om bij de toezichthouder in aanmerking te komen voor repressief toezicht (controle achteraf) dient de
begroting structureel en reëel in evenwicht te zijn. Mocht dit niet het geval zijn, dan dient de meerjarenraming
voldoende aannemelijk te maken dat dit evenwicht uiterlijk in de laatste jaarschijf (2025) wordt hersteld. Er
mag echter geen sprake zijn van een opschuivend sluitend perspectief. Als bij de begroting 2021 alleen de
laatste jaarschijf in evenwicht was, dienen bij de begroting 2022 minimaal de laatste twee jaarschijven in
evenwicht te zijn. In het kader van Duurzaam Financieel Beleid stellen wij een meerjarenperspectief op voor
een periode van 10 jaar. De toezichthouder kijkt bij het beoordelen van structureel en reëel evenwicht niet
verder dan 4 jaar vooruit;
De raming van de Algemene Uitkering is gebaseerd op de meicirculaire 2021. Door het Rijk zijn voor het jaar
2022 extra middelen beschikbaar gesteld (€ 1.319 miljoen bovenop de eerder toegezegde € 300 miljoen). Dit
komt voor Tholen neer op een bedrag van circa € 2.000.000. Er is bovendien nog steeds sprake van een fors
structureel tekort ten opzichte van de rijksvergoeding. De bekostiging vanaf 2023 wordt namelijk overgelaten
aan
een
nieuw
kabinet.
Daarom
hebben
Rijk,
IPO
en
VNG
afgesproken
dat
gemeenten
in
hun
meerjarenraming rekening mogen houden met 75% van de bedragen, die volgens de Commissie van Wijzen
nodig zijn en die ten grondslag liggen aan de middelen die vanuit de Hervormingsagenda jeugd beschikbaar
moeten komen. Deze nieuwe werkwijze komt in de plaats van de ‘oude’ stelpost, waarbij met structureel
€ 300 miljoen rekening mocht worden gehouden. Voor ons gaat het dan om circa € 1.200.000 voor 2023, €
1.100.000 voor 2024 en € 1.000.000 voor 2025;
De
budgetten
voor
Jeugd
en
Wmo
zijn
geraamd
in
overeenstemming
met
de
begroting
2022
van
gemeenschappelijke regeling GGD Zeeland (inclusief IJZ), respectievelijk gemeenschappelijke regeling
SWVO. Door uitvoering van de actieplannen streven we er naar om vanaf 2022 jaarlijks (minstens) € 100.000
te besparen op het opgehoogde budget;
Op basis van de programmabegroting 2021 vindt vanaf 2024 een storting in de Algemene reserve niet vrij
besteedbaar plaats van € 200.000 voor het geval de geprognosticeerde winsten op de grondexploitaties
tegenvallen (lagere solvabiliteitsratio). Deze storting wordt in 2024 te verhoogd naar € 300.000 en in 2025
naar € 400.000. We dekken hiermee het risico af dat de taakstelling op de Wmo in deze jaren niet of slechts
gedeeltelijk gerealiseerd wordt;
Het budget voor onvoorziene uitgaven bedraagt minimaal € 250.000;
Wij hanteren de VZG-richtlijn, waardoor de toegestane inflatiecorrectie voor de begroting 2022 van Zeeuwse
gemeenschappelijke regelingen 0,9% bedraagt. Het bestuur van een gemeenschappelijke regeling kan op
basis van een goede inhoudelijke onderbouwing echter altijd een verzoek doen om af te mogen wijken. De
begroting 2022 van gemeenschappelijke regelingen mag op basis van deze uitgangspunten maximaal
100,9% van de goedgekeurde
begroting
2021
(inclusief
evt. goedgekeurde
begrotingswijzigingen)
bedragen;
Aan de reserves voegen wij geen rente toe;
Bij nieuwe investeringen rekenen wij vanaf 2022 met een rente van 2,0%. Op grond van de notitie
grondexploitaties van de commissie BBV wordt bij de rentetoerekening aan grondexploitaties uitgegaan van
het
gewogen
gemiddelde
rentepercentage
van
de
bestaande
leningenportefeuille
naar
rato
van
de
verhouding vreemd vermogen / totaal vermogen;
In afwachting van een nieuwe CAO voor 2022 houden wij rekening met een stijging van de salarissen met
2%. Verder is voor de stijging van de pensioenpremie en sociale lasten een bedrag van € 130.000 verwerkt;
Voor een adequate sturing op de kengetallen solvabiliteit en ratio weerstandsvermogen zijn de verwachte
winstnemingen
geactualiseerd
op
grond
van
de
meest
recente
grondexploitaties.
We
hanteren
bij
winstneming de Percentage of completion methode (Poc-methode): voor zover gronden zijn verkocht en
opbrengsten zijn gerealiseerd, wordt tussentijds naar rato van de voortgang winst genomen. De Poc-
methode houdt rekening met de fase waarin de grondexploitatie, zowel wat betreft de opbrengsten als de
kosten, verkeert. Bij de verwerking van de winstnemingen zijn we uitgegaan van het principe t-2. Dit betekent
dat we de verwachte winstneming voor het jaar 2021 in de jaarschijf 2023 hebben opgenomen. Deze
systematiek zorgt er namelijk voor dat we geen uitgaven dekken met winsten die nog niet gerealiseerd zijn.
Incidentele baten en lasten
Bij de wijziging van de artikelen 189 en 203 van de gemeentewet is het begrip ‘evenwicht van baten en lasten’
nader gedefinieerd in ‘structureel en reëel evenwicht’. Het bestaan van structureel evenwicht is vast te stellen als
inzicht bestaat in het deel van de baten en lasten dat structureel respectievelijk incidenteel is. Hieronder wordt
een overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten per programma weergegeven.
2022
2023
2024
2025
Incidentele lasten
Veiligheid
Aanpak overlast openbare ruimte
30.000
-
-
-
Verkeer en vervoer
Onkruidbestrijding verharding openbaar gebied
25.000
25.000
-
-
Herinrichting haven Stavenisse
20.000
-
-
-
Economie
Uitwerking belevingsconcept verdronken stad Reimerswaal
45.000
-
-
-
Participatie toeristische activiteiten in breder verband
10.000
-
-
-
Uitvoering arbeidsmarktonderzoek
20.000
-
-
-
Onderwijs
Inhuur projectleider
95.000
-
-
-
Sport, cultuur en recreatie
Impuls groenkwaliteit
25.000
-
-
-
Restant oeverherstel Zuidelijke Veste Tholen
50.000
-
-
-
Sociaal Domein
Doorontwikkeling project Samen Doen
5.000
-
-
-
Pilots Jeugdzorg
25.000
-
-
-
Actieplan sociaal domein
160.000
120.000
80.000
-
Experimenten sociaal domein
100.000
-
-
-
Ontwikkeling maatschappelijk voorveld
70.000
-
-
-
Actieplan schulddienstverlening
120.000
80.000
40.000
-
Buurtpedagoog en praktijkondersteuner
75.000
75.000
75.000
-
Thools vervoerssyteem
10.000
-
-
-
Volksgezondheid en milieu
Duurzaamheidsbeleid
5.000
5.000
5.000
Uitvoering taken / projecten milieu, duurzaamheid en energietransitie
25.000
-
-
-
Extra handhavingscapaciteit: juridisch en technisch
50.000
Klimaatadaptatie strategie Zeeland
39.000
-
-
-
Adviesrapport circulariteit in werken
13.000
-
-
-
VHROSV
Samenwerking SORBET Wet VTH en Kwaliteitscriteria
20.000
-
-
-
VZG-bijdrage borging Zeeuws energieakkoord
7.000
-
-
-
2022
2023
2024
2025
Overhead
EU-verordening Single Digital Gateway
15.000
-
-
-
Pentesten
5.000
-
-
-
Training O365
40.000
-
-
-
RIE Informatiebeveiliging
25.000
-
-
-
Makelaarsuite in de cloud / iConnect
30.000
-
-
-
MyLex legacy
20.000
-
-
-
Contract- en leveranciersmanagement
29.000
-
-
-
Crisisoefening: consultancy
10.000
-
-
-
Anonimiseringssoftware
8.000
-
-
-
Ondersteuning formatie communicatie
50.000
-
-
-
Mutaties in reserves
50.000
2.341.116
3.087.541
1.770.172
Totaal incidentele lasten
1.326.000
2.646.116
3.287.541
1.770.172
2022
2023
2024
2025
Incidentele baten
Economie
Tussentijdse winstneming grexen
-
896.116
1.705.000
1.025.000
VHROSV
Tussentijdse winstneming grexen
-
1.445.000
1.082.541
345.172
Mutaties in reserves
-
-
-
-
Totaal incidentele baten
-
2.341.116
2.787.541
1.370.172
Saldo incidentele baten en lasten
1.326.000
305.000
500.000
400.000
Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves
Hieronder wordt een overzicht van de beoogde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves
weergegeven.
2022
2023
2024
2025
Toevoegingen (lasten)
Reserve rekenkamerfunctie
6.500
6.500
6.500
6.500
Reserve flankerend personeelsbeleid
25.000
25.000
25.000
25.000
Reserve buitensportaccommodaties
40.000
40.000
40.000
40.000
Totaal
71.500
71.500
71.500
71.500
Onttrekkingen (baten)
Totaal
0
0
0
0
Saldo
71.500
71.500
71.500
71.500
Structureel begrotingssaldo / structurele exploitatieruimte
Door het betrekken van het saldo van incidentele baten en lasten bij het begrotingssaldo met de cijfers uit het
overzicht van baten en lasten wordt inzicht gegeven in het structureel begrotingssaldo.
2022
2023
2024
2025
Geraamd totaal saldo van baten en lasten
539.516
2.894.600
3.450.680
2.358.014
Mutaties in reserves
121.500
2.412.616
3.159.041
1.841.672
Geraamd resultaat
418.016
481.984
291.639
516.342
Waarvan incidentele baten en lasten
1.326.000
305.000
500.000
400.000
Structureel begrotingssaldo
1.744.016
786.984
791.639
916.342
Post onvoorzien
250.000
250.000
250.000
250.000
Structurele exploitatieruimte
1.994.016
1.036.984
1.041.639
1.166.342