Paragraaf financiering
Algemeen
Het beleid voor het beheersen van de paragraaf financiering is vastgelegd in landelijke regelgeving, in de
Financiële beheersverordening en het Treasurystatuut.
Risicobeheer
Renterisicobeheer
Renterisicobeheer omvat het beperken van de invloed van rentewijzigingen op de financiële resultaten van
de gemeente. Een belangrijk uitgangspunt hierbij is het vermijden van grote fluctuaties in de rentelasten. De
kasgeldlimiet en de renterisiconorm zijn hierbij de voornaamste instrumenten om dit te monitoren.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet heeft als doel een grens te stellen aan korte financiering. Juist voor korte financiering geldt
dat het renterisico aanzienlijk kan zijn, aangezien fluctuaties in de rente bij korte financiering direct een
relatief grote invloed kunnen hebben op de rentelasten. De kasgeldlimiet houdt in dat het tekort aan
vlottende middelen niet meer mag zijn dan 8,5% van het totaal van de lasten van de begroting per 1 januari
van enig jaar.
Bij overschrijding van de kasgeldlimiet dient de gemeente maatregelen te nemen. In de meeste gevallen
komt dit neer op het aangaan van langlopende geldleningen. Echter, voordat een langlopende geldlening
wordt aangetrokken, is het toegestaan een tekort op de liquide middelen tijdelijk te dekken met een
kasgeldlening (lening korter dan 1 jaar). Lasten en baten gaan immers vaak niet gelijk met elkaar op.
Het contract van de gemeente Reimerswaal met BNG Bank voorziet erin dat bij een tekort aan liquide
middelen een krediet in rekening courant tot € 4,6 miljoen kan worden opgenomen.
Werkelijk
Begroting
Werkelijk
Werkelijk
2019
2020
2020
2020
Omschrijving
(gem.)
(gem.)
1e
kwartaal
2e
kwartaal
3e
kwartaal
4e
kwartaal
(gem.)
Lasten begroting per 1 januari
51.243
62.413
56.544
56.544
56.544
56.544
56.544
Percentage kasgeldlimiet
8,5
8,5
8,5
8,5
8,5
8,5
8,5
Toegestane kasgeldlimiet
-4.356
-5.305
-4.806
-4.806
-4.806
-4.806
-4.806
Vlottende uitzettingen:
- verstrekt kasgeld
0
0
0
0
0
0
0
- tegoed in rekening courant
2.194
2.224
1.076
1.364
3.542
1.216
1.800
- overigen
0
0
0
0
0
0
0
Vlottende schulden:
- opgenomen kasgelden
1.542
1.146
5.000
5.333
3.000
833
3.542
- schulden in rekening courant
543
13
0
0
0
0
0
- overigen
0
0
0
0
0
0
0
Toets kasgeldlimiet:
- totale vlottende middelen
109
1.065
-3.924
-3.970
542
383
-1.742
- toegestane kasgeldlimiet
-4.356
-5.305
-4.806
-4.806
-4.806
-4.806
-4.806
Ruimte (+) / Overschrijding (-)
4.465
6.370
882
837
5.349
5.189
3.064
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten bedragen mogelijk niet exact aan.
Renterisiconorm
De renterisiconorm heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De jaarlijks verplichte
aflossingen en de renteherzieningen mogen niet meer bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. In 2020
bedroegen
de
aflossingen
van
de
langlopende
geldleningen
€ 2,3
miljoen,
dit
is
3,8%
van
het
begrotingstotaal. Renteherzieningen kwamen niet voor.
Kredietrisicobeheer
Ter
beperking
van
kredietrisico’s
zijn
in
het
treasurystatuut
richtlijnen
opgenomen
voor
de
minimale
kredietwaardigheid van de partijen waar de gemeente middelen uitzet. Deze richtlijnen worden gehanteerd in
geval
geldleningen
worden
verstrekt.
Indien
dit
zich
voordoet,
wordt
dit
met
uw
gemeenteraad
gecommuniceerd.
Risicobeheer debiteuren
Vorderingen van debiteuren worden continue van nabij gevolgd en daar waar nodig wordt actie ondernomen.
Op een totaal van € 8,6 miljoen (excl. rekening-courantverhouding met het rijk, of te wel schatkistbankieren)
aan vorderingen per 31 december 2020 was een bedrag van ongeveer € 0,85 miljoen aan te merken als
dubieus. Voor dit bedrag is een voorziening gevormd.
Financiering en leningenportefeuille
Investerings- en financieringsstaat
De ontwikkeling van de financieringspositie is bepalend voor de omvang van de leningenportefeuille.
Hieronder is de confrontatie tussen de raming in de primaire begroting en de jaarrekening opgenomen.
Omschrijving
Rekening
2019
Primaire
begroting
Rekening
2020
Eigen vermogen:
- algemene reserve
4.479
7.188
3.888
- overige reserves
28.374
28.522
30.463
Vreemd vermogen:
- voorzieningen (incl. voorziening dubieuze debiteuren)
8.839
6.798
9.038
- leningenportefeuille
25.854
22.854
26.583
Vaste activa en onderhanden werk
-70.164
-70.123
-74.565
Financieringsbehoefte: ruimte (+) / overschrijding (-)
-2.616
-4.763
-4.593
Bedragen x € 1.000. Door afrondingsverschillen sluiten bedragen mogelijk niet exact aan.
Leningenportefeuille
Bij het samenstellen van de begroting 2020 (voorjaar 2019) was er sprake van een leningenportefeuille van
€ 22,9 miljoen, die op begrotingsbasis afliep naar € 20,79 miljoen per eind 2020. In december 2019 is een
langlopende
geldlening
aangetrokken
groot
3,0
miljoen,
met
een
looptijd
van
25
jaar
en
een
rentepercentage van 0,608. In februari 2020 is een langlopende geldlening aangetrokken groot € 3,0 miljoen,
met een looptijd van 25 jaar en een rentepercentage van 0,369.
De
stand
in
de
jaarrekening
komt
hiermee
uit
op
€ 26,6
miljoen.
De
toegerekende
rente
aan
de
leningenportefeuille bedroeg € 0,91 miljoen.
Kasbeheer
Om de kosten van het geldstromenbeheer te beperken wordt het liquiditeitsgebruik zoveel als mogelijk
beperkt door de geldstromen op elkaar af te stemmen. Hierbij wordt erop toegezien dat de liquiditeitspositie
voldoende is om te garanderen dat de verplichtingen tijdig kunnen worden nagekomen.
Voor het maken van een juiste inschatting over het al dan niet aantrekken van geld blijft het essentieel dat
iedere betrokkene zijn of haar medewerking verleent. Hierbij spelen de ontwikkelingen in de uitvoering rond
de bouwgrondexploitatie en het verloop van de investeringen uit de investeringsplanning een cruciale rol.
Gesteld kan worden dat alle benodigde gegevens tijdig worden aangeleverd.
Uit het overzicht verloop van de liquide middelen kan worden afgelezen dat vanaf eind januari tot begin
augustus, vanaf eind augustus tot eind oktober en vanaf 28 december 2020 gebruik gemaakt is van
kasgeldleningen. De rente hiervan varieerde tussen de -0,48% en -0,00%.
In het ‘Saldo kort geld’ is rekening gehouden met zowel het verplicht schatkist-bankieren als het opgenomen
kasgeld. Op die momenten dat er geen kasgeldleningen zijn opgenomen lopen de lijnen voor ‘Rekening
courant incl. Schatkist’ en ‘Saldo kort geld’ gelijk.
Rentetoerekening
Jaarlijks wordt bij het opstellen van de begroting een renteomslagpercentage bepaald. Op basis van het
begrote
omslagpercentage
wordt
rente
toegerekend
aan
investeringen.
Een
eventueel
resultaat
op
rentekosten is verantwoord op het taakveld Treasury. Het renteomslagpercentage wordt als volgt bepaald:
Boekwaarde investeringen per 0101
Af:
Vaste financieringsmiddelen per 0101
Reserves
Voorzieningen
Saldo niet afgeloste geldleningen per 0101
Overschot/Tekort aan financieringsmiddelen (rentekosten zie punt b)
Rentekosten:
a. rente vaste geldleningen
b. rente rekening-courant
c. rente van reserves en voorzieningen:
Investeringen waarvoor een vast (of geen) rentepercentage wordt aangehouden per 0101:
Boekwaarde
Rente
Berekening van de gemiddelde rente:
Boekwaarde investeringen per 0101
Af:
Investeringen waarvoor een vast (of geen) rentepercentage wordt aangehouden per 0101:
Restant boekwaarde
Berekening van het rentebedrag, dat in aanmerking komt voor de vaststelling van het
renteomslagpercentage:
Rentekosten
Af:
Rente investeringen waarvoor een vast (of geen) rentepercentage wordt aangehouden
Restant rentekosten
Renteomslagpercentage:
1% van restant rentekosten/restant boekwaarden
Renteschema:
a.
De externe rentelasten over de korte en lange financiering
910.706
b.
De externe rentebaten (idem)
-
Saldo rentelasten en rentebaten
910.706
c1.
De rente die aan de grondexploitatie moet worden doorberekend
300.463-
c2.
De rente van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld
14.917-
moet worden toegerekend
c3.
De rentebaat van specifieke leningen indien daar een specifieke
lening is aangetrokken (= projectfinanciering), die aan het
betreffende taakveld moet worden toegerekend
-
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente
315.380-
d1.
Rente over eigen vermogen
901.693
d2.
Rente over voorzieningen
303.616
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente
1.800.635
e.
De werkelijk aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag)
1.906.414-
f.
Renteresultaat op het taakveld Treasury
105.780-
Bedragen in hele euro’s. Door afrondingsverschillen sluiten bedragen mogelijk niet exact aan.